Στένωση αορτικής βαλβίδας

Μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για την αντικατάσταση της βαλβίδας. Εάν η στενωμένη αορτική βαλβίδα δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά και μη αναστρέψιμα καρδιακά προβλήματα.

​

Συμπτώματα

 

Η στένωση της αορτικής βαλβίδας κυμαίνεται από ήπια έως σοβαρή. Τα συμπτώματα στένωσης βαλβίδας της αορτής γενικά αναπτύσσονται όταν είναι σοβαρή. Μερικοί άνθρωποι με στένωση αορτικής βαλβίδας μπορεί να μην εμφανίζουν συμπτώματα για πολλά χρόνια. Τα συμπτώματα της στένωσης της αορτικής βαλβίδας μπορεί να περιλαμβάνουν:

 

• Παθολογικό φύσημα της καρδιάς που ακούγεται με στηθοσκόπιο

• Πόνος ή σφίξιμο στο στήθος (στηθάγχη) στην κόπωση

• Αίσθημα αδυναμίας ή ζάλης

• Συγκοπή η λιποθυμία

• Δύσπνοια ειδικά όταν είστε δραστήριος

• Κόπωση ειδικά σε περιόδους αυξημένης δραστηριότητας

• Αίσθημα παλμών καρδιάς

    

Η επιδείνωση της καρδιακής λειτουργίας από την παραμελημένη στένωση της αορτικής βαλβίδας μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια. Τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας περιλαμβάνουν κόπωση, δύσπνοια και οίδημα (πρήξιμο) στα πόδια.

 

Αιτίες

 

Η καρδιά έχει τέσσερις βαλβίδες που επιτρέπουν το αίμα να ρέει προς τη σωστή κατεύθυνση. Αυτές οι βαλβίδες περιλαμβάνουν τη μιτροειδή βαλβίδα, την τριγλώχινα βαλβίδα, την πνευμονική βαλβίδα και την αορτική βαλβίδα. Κάθε βαλβίδα έχει φύλλα που ανοίγουν και κλείνουν. Μερικές φορές οι βαλβίδες δεν ανοίγουν ή  δεν κλείνουν σωστά διαταράσσοντας τη ροή του αίματος μέσα στην καρδιά και ενδεχομένως βλάπτοντας την ικανότητά της να αντλεί αίμα στο σώμα.

 

Στη στένωση της αορτικής βαλβίδας εμποδίζεται η κανονική ροή αίματος από την καρδιά προς την αορτή.

Όταν η αορτική βαλβίδα στενεύει η αριστερή κοιλία πρέπει να εργαστεί επιπλέον για να αντλήσει αρκετή ποσότητα αίματος στην αορτή και στον οργανισμό . Αυτό μπορεί να προκαλέσει υπερτροφία και διάταση της αριστερής κοιλίας. Τελικά η επιπλέον εργασία της καρδιάς μπορεί να αποδυναμώσει την αριστερή κοιλία η την καρδιά συνολικά και μπορεί τελικά να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια και άλλα προβλήματα.

Η στένωση της αορτικής βαλβίδας μπορεί να οφείλεται σε πολλές αιτίες όπως:

 

Συγγενής ανωμαλία. Η αορτική βαλβίδα αποτελείται από τρία καλά προσαρμοσμένα τριγωνικού σχήματος πτερύγια ιστού που ονομάζονται πτυχές. Μερικά παιδιά γεννιούνται με την αορτική βαλβίδα που έχει μόνο δύο (bicuspid) πτυχές αντί για τρεις. Οι άνθρωποι μπορούν επίσης να γεννηθούν με μια (unicuspid) ή τέσσερις (quadricuspid) πτυχές, αλλά αυτά είναι σπάνια.

 

Αυτό το ελάττωμα μπορεί να μην προκαλέσει προβλήματα μέχρι την ενηλικίωση, οπότε η βαλβίδα μπορεί να αρχίσει να στενεύει ή να ανεπαρκεί και μπορεί να χρειαστεί να διορθωθεί ή να αντικατασταθεί.

 

Έχοντας μια συγγενή ανώμαλη αορτική βαλβίδα απαιτεί τακτική παρακολούθηση από καρδιολόγο για να εκτιμήσει τις πιθανές δυσλειτουργείς της και την σοβαρότητά της.

 

Συσσώρευση ασβεστίου στη βαλβίδα. Με την ηλικία οι βαλβίδες της καρδιάς μπορεί να συσσωρεύουν ασβέστιο (ασβέστωση της βαλβίδας αορτής). Το ασβέστιο είναι ένα ανόργανο άλας που βρίσκεται στο αίμα μας. Καθώς το αίμα ρέει πάνω από την αορτική βαλβίδα, οι εναποθέσεις ασβεστίου μπορούν να συγκεντρωθούν στις άκρες της βαλβίδας. Αυτές οι εναποθέσεις ασβεστίου δεν συνδέονται με τη λήψη δισκίων ασβεστίου.

 

Οι μικρές ασβεστωσείς συνήθως δεν προκαλούν προβλήματα. Ωστόσο σε μερικούς ανθρώπους ιδιαίτερα σε εκείνους με συγγενή ανώμαλη αορτική βαλβίδα όπως μια δίπτυχη βαλβίδα αορτής η ασβέστωση οδηγεί σε δυσκαμψία των άκρων της βαλβίδας. Αυτή η δυσκαμψία περιορίζει την διάνοιξη της αορτικής βαλβίδας και μπορεί να συμβεί ακόμα και σε νεαρή ηλικία.

 

Ωστόσο η στένωση της αορτικής βαλβίδας που σχετίζεται με την αύξηση της ηλικίας και την συσσώρευση  ασβεστίου στην αορτική βαλβίδα είναι συχνότερη στους ηλικιωμένους. Συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα μέχρι την ηλικία των 70 ή 80 ετών.

 

Ρευματικός πυρετός. Είναι μια επιπλοκή αμυγδαλίτιδας από στρεπτόκοκκο. Ο ρευματικός πυρετός μπορεί να προσβάλλει την αορτική βαλβίδα προκαλώντας εκφύλιση των πτυχών της. Πάνω σε αυτή μπορεί να συσσωρευθεί το ασβέστιο  συμβάλλοντας στη στένωση της αορτικής βαλβίδας αργότερα στη ζωή.

Ο ρευματικός πυρετός μπορεί να προκαλέσει βλάβη σε περισσότερες από μία καρδιακές βαλβίδες και με περισσότερους από έναν τρόπους.

 

Παράγοντες κινδύνου

 

Οι παράγοντες κινδύνου της στένωσης της αορτικής βαλβίδας περιλαμβάνουν:

 

• Μεγάλη ηλικία

• Ορισμένες συγγενείς καρδιακές ανωμαλίες όπως η δίπτυχη βαλβίδα αορτής

• Ιστορικό λοιμώξεων που μπορεί να επηρεάσουν την καρδιά

• Καρδιαγγειακοί παράγοντες κινδύνου, όπως διαβήτης, υψηλή χοληστερόλη και υψηλή αρτηριακή πίεση

• Χρόνια νεφρική νόσος

• Ιστορικό ακτινοθεραπείας στο στήθος.

 

Επιπλοκές

 

Η στένωση της αορτικής βαλβίδας μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές, όπως:

​

• Συγκοπή

• Εγκεφαλικό

• Θρομβωτικά επεισόδια

• Αιμορραγία

• Διαταραχές καρδιακού ρυθμού (αρρυθμίες)

• Ενδοκαρδίτιδα

• Θάνατος

 

Πρόληψη

 

Μερικοί πιθανοί τρόποι για την πρόληψη της στένωσης της αορτικής βαλβίδας περιλαμβάνουν:

​

• Πρόληψη του ρευματικού πυρετού. Μπορείτε να το κάνετε αυτό με μια επίσκεψη στο γιατρό σας όταν έχετε πονόλαιμο. Η μη σωστή θεραπεία λοίμωξης από στρεπτόκοκκο μπορεί να εξελιχθεί σε ρευματικό πυρετό. Ευτυχώς αυτό μπορεί συνήθως να αντιμετωπιστεί εύκολα με αντιβιοτικά. Ο ρευματικός πυρετός είναι πιο συχνός σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες.

• Αντιμετώπιση παραγόντων κινδύνου για στεφανιαία νόσο. Αυτοί περιλαμβάνουν υψηλή αρτηριακή πίεση, παχυσαρκία και υψηλά επίπεδα χοληστερόλης. Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να συνδέονται με στένωση της αορτικής βαλβίδας, επομένως είναι καλό να διατηρείτε το βάρος, την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερόλης υπό έλεγχο εάν υπάρχει στένωση αορτικής βαλβίδας.

• Φροντίδα των δοντιών και των ούλων. Μπορεί να υπάρχει σύνδεση μεταξύ μολυσμένων ούλων (ουλίτιδας) και ενδοκαρδίτιδας. Αυτή μπορεί να επηρεάσει και να επιδεινώσει τη στένωση της αορτικής βαλβίδας.

• Αφού γνωρίζετε ότι έχετε στένωση αορτικής βαλβίδας, ο γιατρός μπορεί να συστήσει να περιορίσετε την έντονη δραστηριότητα για να αποφύγετε την υπερβολική κόπωση της καρδιά σας.

 

Διάγνωση

 

Για την διάγνωση τη στένωσης της αορτικής βαλβίδας, θα πρέπει να συνεκτιμηθούν τα συμπτώματα, το ιστορικό και η κλινική εξέταση του ασθενούς . Ο γιατρός (μέσω στηθοσκόπιου) θα διαπιστώσει εάν υπάρχει κάποιο καρδιακό φύσημα που μπορεί να υποδεικνύει την δυσλειτουργία αορτικής βαλβίδας.

​

Στην συνέχεια θα πραγματοποιηθούν διάφορες εξετάσεις για τη εκτίμηση της λειτουργείας της βαλβίδας καθώς και γενικότερα της καρδίας. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν:

 

Υπερηχογράφημα. Αυτή η εξέταση χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για την παραγωγή εικόνων βίντεο της καρδιάς σε κίνηση. Ο γιατρός μπορεί να το χρησιμοποιήσει για να αξιολογήσει τις καρδιακές κοιλότητες, την αορτική βαλβίδα και τη ροή αίματος μέσα από την καρδιά. Ένας γιατρός γενικά χρησιμοποιεί το υπερηχογράφημα για διαγνωστικούς λόγους αν υποψιάζεται ότι υπάρχει κάποια διαταραχή βαλβίδας.

​

Επίσης το υπερηχογράφημα μπορεί να βοηθήσει τον γιατρό να εκτιμήσει προσεκτικά την κατάσταση της αορτικής βαλβίδας, την αιτία και τη σοβαρότητα της πάθησης η εάν έχετε επιπλέον καρδιακές βαλβίδες που πάσχουν.

Εάν χρειαστεί μπορεί να γίνει ένας άλλος τύπος ηχοκαρδιογραφήματος που ονομάζεται διοισαφάγειο υπερηχογράφημα για να εξετάσει λεπτομερέστερα την αορτική βαλβίδα.

 

Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ). Σε αυτή τη εξέταση τα ηλεκτρόδια καταγράφουν την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς. Το ΗΚΓ μπορεί να εντοπίσει την υπερτροφία της καρδιάς, άλλες διάφορες καρδιακές παθήσεις και μη φυσιολογικούς καρδιακούς ρυθμούς.

​

Ακτινογραφία θώρακος. Μια ακτινογραφία θώρακα μπορεί να βοηθήσει τον ιατρό να διαπιστώσει εάν η καρδιά είναι διατεταμένη, πράγμα που συχνά συνοδεύει τη στένωση της αορτικής βαλβίδας. Μπορεί επίσης να δείξει εάν υπάρχει διατεταμένη αορτή ή οποιαδήποτε ασβέστωση σε αυτή. Η ακτινογραφία θώρακος μπορεί επίσης να βοηθήσει στην εκτίμηση της κατάστασης των πνευμόνων.

 

Θεραπεία

 

Η θεραπεία για τη στένωση της αορτικής βαλβίδας εξαρτάται από τη σοβαρότητα της στένωσης και από το εάν εμφανίζονται τα συμπτώματα.

​

Εάν τα συμπτώματά είναι ήπια ή δεν έχουν ακόμα εμφανιστεί, η κατάσταση πρέπει να παρακολουθείται τακτικά με υπερηχογράφημα . Ο γιατρός μπορεί να συστήσει να γίνονται αλλαγές στον τρόπο ζωής και να χορηγεί φάρμακα για τη θεραπεία των συμπτωμάτων ή τη μείωση του κινδύνου επιπλοκών.

​

Ενδέχεται να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για την αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση ακόμη και αν δεν υπάρχουν συμπτώματα. Εάν είναι να γίνει καρδιοχειρουργική επέμβαση για άλλη πάθηση, ο καρδιοχειρουργούς μπορεί να εκτελέσει ταυτόχρονα και την αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας.

​

Στην περίπτωση της στένωσης της αορτικής βαλβίδας εξετάστε το ενδεχόμενο να αξιολογηθεί και να αντιμετωπιστεί σε ιατρικό κέντρο με μια πολυεπιστημονική ομάδα καρδιολόγων, καρδιοχειρουργών και άλλων ιατρών εκπαιδευμένοι και έμπειροι στην εκτίμηση και θεραπεία καρδιακών παθήσεων. Αυτή η ομάδα μπορεί να συνεργαστεί στενά για να καθορίσει την καταλληλότερη θεραπεία για την πάθησή σας.

​

Η χειρουργική επέμβαση για την επιδιόρθωση ή την αντικατάσταση μιας βαλβίδας αορτής εκτελείται συνήθως μέσω τομής στο στέρνο η στενόστομης. Σε μερικές περιπτώσεις οι γιατροί μπορεί να εκτελούν ελάχιστα επεμβατική χειρουργική επέμβαση στην καρδιά, η οποία περιλαμβάνει τη χρήση μικρότερων τομών από εκείνες που χρησιμοποιούνται στη κλασική επέμβαση ανοιχτής καρδιάς.

 

Οι επιλογές χειρουργικής επέμβασης περιλαμβάνουν:

 

Διόρθωση(πλαστική)αορτικής βαλβίδας. Οι χειρουργοί σπάνια μπορούν να διορθώσουν μια αορτική βαλβίδα για τη θεραπεία της στένωσης της και γενικά η στένωση της αορτικής βαλβίδας απαιτεί αντικατάσταση.

​

Βαλβιδοπλαστική μπαλονιού. Οι γιατροί μπορούν μέσω ενός καθετήρα να ανοίξουν μια βαλβίδα με στενό άνοιγμα. Σε αυτή τη διαδικασία που ονομάζεται βαλβιδοπλαστική μπαλονιού, εισάγεται καθετήρας με ένα μπαλόνι στο άκρο από μια αρτηρία και οδηγείται στην αορτική βαλβίδα. Στη συνέχεια φουσκώνεται το μπαλόνι το οποίο διευρύνει το άνοιγμα της βαλβίδας. Η διαδικασία μπορεί να θεραπεύσει τη στένωση της αορτικής βαλβίδας σε βρέφη και παιδιά. Ωστόσο η βαλβίδα τείνει να γίνει παλι στενωτική σε ενήλικες που υποβλήθηκαν σε αυτή τη διαδικασία. Για αυτό το λόγο δεν αποτελεί λύση σε ενήλικες ασθενείς.

​

Αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας. Η αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας είναι συχνά απαραίτητη για τη θεραπεία της στένωσης της αορτικής βαλβίδας. Στην αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας ο καρδιοχειρουργός αφαιρεί την βαλβίδα που έχει υποστεί βλάβη και την αντικαθιστά με μηχανική βαλβίδα ή βιολογική.

​

Οι βιολογικές βαλβίδες εκφυλίζονται με την πάροδο του χρόνου και ενδεχομένως πρέπει να αντικατασταθούν εκ νέου. Οι μηχανικές βαλβίδες χρειάζονται φάρμακα για την αραίωση του αίματος για όλη τη ζωή, προκειμένου να αποτρέψουν την δημιουργία του θρόμβου στην βαλβίδα. Με τον ιατρό θα πρέπει να συζητηθούν τα οφέλη και οι κίνδυνοι κάθε τύπου βαλβίδας, ούτως ώστε να αποφασιστεί ποια βαλβίδα είναι πιο κατάλληλη.

​

Οι γιατροί μπορούν να εκτελούν μια λιγότερο επεμβατική διαδικασία που ονομάζεται αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας μέσω καθετήρα(TAVI) για να θεραπεύσει την στένωση αορτικής βαλβίδας. Το TAVI μπορεί να είναι μια επιλογή για άτομα με υψηλή νοσηρότητα και που θεωρούνται ότι βρίσκονται σε αρκετά υψηλό κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών από την κλασική χειρουργική μέθοδο.

​

Στο TAVI εισάγεται ένας καθετήρας οδηγός από μια αρτηρία και καθοδηγείται στην καρδιά. Στη συνέχεια εισάγεται μια βαλβίδα αντικατάστασης δια του καθετήρα και αυτή οδηγείται στην καρδιά. Όταν η βαλβίδα βρίσκεται στην σωστή θέση τότε εκπτύσσεται και αποκαθίσταται η ροη αίματος. Αυτή η διαδικασία μπορεί και να επαναληφθεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις.