Ανεύρυσμα Θωρακικής Αορτής

Το ιδανικό όμως είναι να προγραμματιστεί χειρουργική επέμβαση για ανεύρυσμα θωρακικής αορτής όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο σε τακτική βάση, προκειμένου να αποφευχθούν οι επιπλοκές του οι οποίες είναι και θανατηφόρες.

​

Συμπτώματα

 

Τα θωρακικά ανευρύσματα συνήθως αναπτύσσονται αργά και χωρίς συμπτώματα, γεγονός που τα καθιστά δύσκολα στο να το καταλάβει ο ασθενής. Μερικά ανεύρυσμα μπορεί να μην σπάσουν ποτέ καθώς παραμένουν μικρά, αν και πολλά άλλα μεγαλώνουν με την πάροδο του χρόνου. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πόσο γρήγορα μπορεί να μεγαλώσει ένα ανεύρυσμα της αορτής.

 

Τα άτομα με τέτοιο ανεύρυσμα μπορεί να αναφέρουν:

​

• Πόνο στο στήθος

• Πόνο στην πλάτη

• Βήχα

• Δυσκολία στην αναπνοή

 

Τα ανευρύσματα της αορτής μπορεί να βρίσκονται οπουδήποτε κατά μήκος της αορτής, στο θώρακα ή στην κοιλιά. Όταν εντοπίζονται στο θώρακα ονομάζονται θωρακικά ανευρύσματα αορτής. Εάν εντοπίζονται στην κοιλιακή χώρα ονομάζονται κοιλιακά ανευρύσματα. Τα θωρακικά ανευρύσματα μπορούν να δημιουργηθούν οπουδήποτε στην θωρακική αορτή, συμπεριλαμβανομένης της ανιούσας αορτής (ανεύρυσμα ανιούσης αορτής), του αορτικού τόξου (ανεύρυσμα τόξου) και της κατιούσας αορτής (ανεύρυσμα κατιούσας αορτής) όπως και αναλόγως ονομάζονται.

 

Αιτίες

 

Παράγοντες που σχετίζονται με την εξέλιξη του ανευρύσματος είναι:

​

Αθηροσκλήρωση. Όταν οι πλάκες συσσωρεύονται στα τοιχώματα των αρτηριών, αυτές γίνονται πιο άκαμπτες. Η αυξημένη πίεση του αίματος τις καθιστά αδύναμες και οπότε υφίστανται διάταση. Η υπέρταση και η υψηλή χοληστερόλη αποτελούν παράγοντες κινδύνου για τη σκλήρυνση των αρτηριών. Αυτό είναι συνηθισμένο κυρίως στους ηλικιωμένους.

​

Συγγενείς παθήσεις. Τα ανευρύσματα αορτής στους νέους συχνά έχουν γενετική προέλευση. Τα άτομα με σύνδρομο Marfan( μια γενετική πάθηση που επηρεάζει τον συνδετικό ιστό στο σώμα) διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο ανευρύσματος θωρακικής αορτής. Έχουν συχνά ιδιαίτερα σωματικά χαρακτηριστικά, όπως ψηλό ανάστημα, πολύ μακρύ χέρι, παραμορφωμένο στήθος και προβλήματα στα μάτια.

Εκτός από το σύνδρομο Marfan, τα σύνδρομα Ehlers-Danlos, Loeys-Dietz, Turner και άλλες οικογενειακές διαταραχές μπορούν να προκαλέσουν αορτικό ανεύρυσμα.

​

Φλεγμονώδεις παθήσεις. Οι φλεγμονώδεις καταστάσεις, όπως η αρτηρίτιδα Takayasu, μπορεί επίσης να προκαλέσει ανεύρυσμα θωρακικής αορτής.

​

Παθήσεις αορτικής βαλβίδας. Μερικές φορές τα άτομα με προβλήματα αορτικής βαλβίδας έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ανευρύσματος αορτής. Αυτό ισχύει κατά κύριο λόγο για άτομα με δίπτυχη αορτική βαλβίδα.

​

Παραμελημένες λοιμώξεις. Λοιμώξεις που δεν υποβλήθηκαν σε θεραπεία, όπως η σύφιλη ή η σαλμονέλα μπορεί σπάνια να είναι η αιτία θωρακικού ανευρύσματος.

 

Παράγοντες κινδύνου

 

Οι παράγοντες κινδύνου του θωρακικού ανευρύσματος περιλαμβάνουν:

​

Ηλικία. Τα ανευρύσματα του θώρακα εμφανίζονται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω.

​

Κάπνισμα. Η χρήση του καπνού είναι ένας ισχυρός παράγοντας κινδύνου για ανεύρυσμα της αορτής.

​

Υψηλή πίεση. Η αυξημένη αρτηριακή πίεση καταστρέφει τις αρτηρίες, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης ανευρύσματος.

​

Αθηροσκλήρωση. Η συσσώρευση λίπους και άλλων ουσιών που μπορεί να βλάψει το τοίχωμα ενός αιμοφόρου αγγείου αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ανευρύσματος. Υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος στους ηλικιωμένους.

​

Οικογενειακό ιστορικό. Τα άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό ανευρύσματος αορτής διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης τους. Οι ασθενείς με οικογενειακό ιστορικό ανευρύσματος τείνουν να αναπτύσσουν ανεύρυσμα σε νεότερη ηλικία και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ρήξης. Αυτός είναι ο πρωταρχικός παράγοντας κινδύνου για τους νέους ανθρώπους.

​

Σύνδρομο Marfan και άλλες διαταραχές. Εάν υπάρχει σύνδρομο Marfan ή άλλες διαταραχές, όπως το σύνδρομο Loeys-Dietz ή το σύνδρομο Ehlers-Danlos, υπάρχει σημαντικά υψηλότερος κίνδυνος ανευρύσματος θωρακικής αορτής.

​

Δίπτυχη αορτική βαλβίδα. Σχεδόν το 50% των ασθενών με δίπτυχη αορτική βαλβίδα μπορεί να αναπτύξει αορτικό ανεύρυσμα.

 

Επιπλοκές

 

Η ρήξη και ο διαχωρισμός της αορτής είναι οι κύριες επιπλοκές του θωρακικού ανευρύσματος της αορτής. Η ρήξη είναι απειλητική για τη ζωή λόγω ραγδαίας αιμορραγίας. Γενικά όσο μεγαλύτερο είναι το ανεύρυσμα, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος ρήξης.

​

Τα συμπτώματα που παρουσιάζει το θωρακικό ανεύρυσμα της αορτής περιλαμβάνουν:

 

• Ξαφνικό, έντονο και επίμονο θωρακικό άλγος

• Άλγος που εκτείνεται στην πλάτη σας

• Δυσκολία στην αναπνοή

• Υπόταση

• Απώλεια συνείδησης

• Σημεία εγκεφαλικού επεισοδίου όπως μερική αδυναμία ή παράλυση μέρους του σώματος, δυσκολία στην ομιλία κλπ.

• Κίνδυνος δημιουργίας θρόμβου αίματος κυρίως στην κατιούσα θωρακική αορτή. Μια άλλη επιπλοκή των ανευρύσματος αορτής είναι ο κίνδυνος θρόμβων αίματος. Μικροί θρόμβοι αίματος μπορούν να αναπτυχθούν στην περιοχή του ανευρύσματος της αορτής. Εάν ένας θρόμβος μεταναστεύσει, μπορεί να αποφράξει μια αρτηρία σε άλλο μέρος του σώματος προκαλώντας πιθανώς σοβαρές επιπλοκές.

 

Διάγνωση

 

Το ανεύρυσμα της αορτής του θώρακα βρίσκεται συχνά τυχαία σε ιατρικές εξετάσεις ρουτίνας, όπως μια ακτινογραφία θώρακα, αξονική τομογραφία ή υπερηχογράφημα της καρδιάς, μερικές φορές για διαφορετικό λόγο.

​

Εάν ο γιατρός υποψιάζεται ότι έχετε ανεύρυσμα αορτής, οι εξειδικευμένες εξετάσεις που μπορούν να το επιβεβαιώσουν περιλαμβάνουν:

​

Ακτινογραφία θώρακος. Η πρώτη υποψία ότι κάποιος έχει θωρακικό ανεύρυσμα της αορτής μπορεί παρουσιαστεί σε μια απλή ακτινογραφία θώρακος, η οποία συνήθως γίνεται για άλλο λόγο.

​

Υπερηχογράφημα. Αυτή η εξέταση μπορεί να διαγνώσει το θωρακικό ανεύρυσμα της αορτής και χρησιμοποιείται ως εξέταση επιλογής για τα μέλη της οικογένειας κάποιου που έχει ανεύρυσμα ανιούσας αορτής. Ένα ηχοκαρδιογράφημα χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να παράγει εικόνες σε πραγματικό χρόνο της καρδιάς και της ανιούσας αορτής. Το ηχοκαρδιογράφημα δείχνει επίσης εάν οι κοιλότητες της καρδιάς και οι βαλβίδες λειτουργούν σωστά. Περιστασιακά, για να ελεγχθεί πιο λεπτομερώς η αορτή, ο γιατρός μπορεί να συστήσει ένα διοισαφάγειο υπερηχογράφημα.

​

Αξονική τομογραφία θώρακος. Αυτή μπορεί να προσφέρει στους γιατρούς σαφείς εικόνες της αορτής συμπεριλαμβανομένου του μεγέθους και του σχήματος ενός ανευρύσματος. Εναλλακτικά αξονική αγγειογραφία με τρισδιάστατη ανακατασκευή των εικόνων είναι μια πολύ ακριβής εξέταση για διάγνωση και λεπτομερή αξιολόγηση.

​

Μαγνητική τομογραφία θώρακος. Αυτή μπορεί επίσης να παρέχει καλές εικόνες της αορτής συμπεριλαμβανομένου του μεγέθους και του σχήματος ενός ανευρύσματος και μπορεί να αποτελεί εναλλακτική λύση για άτομα που χρειάζονται συχνή παρακολούθηση προκειμένου να μειωθεί η έκθεση τους στην ακτινοβολία η σκιαγραφικό φάρμακο.

 

Θεραπεία

 

Ο στόχος της θεραπείας είναι να αποτρέψει την ανάπτυξη του ανευρύσματος και να προλαβαίνει τον διαχωρισμό ή τη ρήξη του. Οι επιλογές θεραπείας είναι η φαρμακευτική αγωγή, η παρακολούθηση ή η χειρουργική επέμβαση.

 

Η απόφαση εξαρτάται από το μέγεθος, την τοποθεσία του ανευρύσματος της αορτής και το πόσο γρήγορα αυξάνεται σε μέγεθος.

​

Παρακολούθηση

Εάν το ανεύρυσμα θωρακικής αορτής είναι μικρό,  υπάρχει ανάγκη για φαρμακευτική αγωγή, τακτική παρακολούθηση με απεικόνιση και διαχείριση άλλων καταστάσεων που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν το ανεύρυσμα. Αυτό σημαίνει τακτικές εξετάσεις απεικόνισης για τον έλεγχο του μεγέθους του ανευρύσματος, (ηχοκαρδιογράφημα, αξονική τομογραφία κλπ.) τουλάχιστον έξι μήνες μετά τη διάγνωση του ανευρύσματος. Η συχνότητα των εξετάσεων απεικόνισης εξαρτάται από την αιτία, το μέγεθος, αν το ανεύρυσμα αυξάνεται και πόσο γρήγορα αυξάνεται.

​

Φάρμακα

Εάν υπάρχει υπέρταση ο ασθενής θα χρειαστεί να παίρνει φάρμακα για να τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και επίσης να μειώσει τα επίπεδα χοληστερίνης για να μειώσει και τον κίνδυνο επιπλοκών. Αυτά τα φάρμακα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν:

​

Βήτα αποκλειστές

Οι βήτα αναστολείς μειώνουν την αρτηριακή πίεση επιβραδύνοντας τον καρδιακό ρυθμό σας.​

Αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης ΙΙ

Αυτά τα φάρμακα συνταγογραφούνται εάν οι β-αναστολείς δεν επαρκούν για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης ή εάν υπάρχουν αντενδείξεις για τους β-αναστολείς.

Στατίνες

Αυτά τα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της χοληστερίνης, η οποία μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών ανευρύσματος.

 

Οι καπνιστές ασθενείς με θωρακικό ανεύρυσμα πρέπει να σταματήσουν το κάπνισμα.

 

Χειρουργική επέμβαση

 

Εάν διαγνωστεί ανεύρυσμα θωρακικής αορτής, τότε η χειρουργική επέμβαση συνιστάται γενικά εφόσον οι διαστάσεις της είναι περίπου 5 εκατοστά η μεγαλύτερες. Στην περίπτωση του συνδρόμου Marfan, μιας δίπτυχης αορτικής βαλβίδας ή ενός οικογενειακού ιστορικού, η χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται για μικρότερα ανεύρυσμα λόγω του πολύ αυξημένου κινδύνου επιπλοκών.

​

Για τα περισσότερα ανευρύσματα της θωρακικής αορτής το ανοικτό χειρουργείο είναι η μόνη επιλογή, αλλά σε ορισμένες επιλεγμένες περιπτώσεις κάποιοι ασθενείς είναι υποψήφιοι για μια λιγότερο επεμβατική επέμβαση, που ονομάζεται ενδοαγγειακή τοποθέτηση stent.

​

Ανοιχτό χειρουργείο. Η ανοιχτή επέμβαση για το ανεύρυσμα της ανιούσης αορτής περιλαμβάνει την αντικατάσταση της διατεταμένης αορτής με ένα συνθετικό μόσχευμα. Αυτή η διαδικασία απαιτεί διάνοιξη του θώρακος και είναι η μόνη λύση για τον ασθενή.

​

Στην περίπτωση του συνδρόμου Marfan ή άλλων σχετικών συνθηκών, ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για να αντικαταστήσει την ανιούσα αορτή συμπεριλαμβανομένης και της αορτικής ρίζας. Στην αντικατάσταση της αορτικής ρίζας ο χειρουργός αφαιρεί ένα τμήμα της αορτής και μερικές φορές επίσης αφαιρεί την αορτική βαλβίδα. Η αορτική βαλβίδα αντικαθίσταται με μηχανική ή βιολογική βαλβίδα.

Εναλλακτικά η αντικατάσταση της αορτικής ρίζας με διατήρηση της αορτικής βαλβίδας είναι μια εξαιρετική επιλογή προκειμένου ο ασθενής να αποφύγει μια προσθετική βαλβίδα. Αυτό προϋποθέτει μια άθικτη αορτική βαλβίδα και λειτουργική.

​

Ενδαγγειακή επέμβαση. Σε αυτή την επέμβαση τοποθετείται ένα συνθετικό μόσχευμα (stent) στην αορτή στο σημείο του ανευρύσματος. Το μόσχευμα ενισχύει το εξασθενημένο τμήμα της αορτής για να αποφευχθεί η ρήξη του ανευρύσματος.

​

Ο χρόνος αποκατάστασης είναι γενικά γρηγορότερος με αυτή τη διαδικασία εαν συγκριθεί  με την ανοικτή μέθοδο, αλλά δεν μπορεί να γίνει σε όλους του ασθενείς. Το stent είναι δόκιμο σε ανευρύσματα κατιούσας αορτής. Η συζήτηση με τον γιατρό είναι απαραίτητη, προκειμένου να ληφθεί σωστά η απόφαση αν κάποιος είναι ή όχι υποψήφιος για αυτή τη διαδικασία. Μετά από ενδαγγειακές χειρουργικές επεμβάσεις, θα πρέπει να γίνονται τακτικές παρακολουθήσεις απεικονιστικές με σκοπό τη διασφάλιση ότι από το μόσχευμα δεν υπάρχει διαφυγή.