Ανεπάρκεια αορτικής βαλβίδας

Συμπτώματα

 

Τις περισσότερες φορές, η ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας αναπτύσσεται σταδιακά και η καρδιά  αντιρροπίζει το πρόβλημα. Για πολλά χρόνια η πάθηση δεν προκαλεί συμπτώματα και έτσι ο ασθενής μπορεί να μην γνωρίζει ότι υπάρχει πρόβλημα.

​

Ωστόσο, καθώς επιδεινώνεται η ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας, τα σημεία και τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

​

• Αδυναμία ειδικά στην κόπωση

• Δύσπνοια στην άσκηση ή όταν ξαπλώνετε

• Οίδημα στα πόδια

• Πόνος στο στήθος (στηθάγχη), δυσφορία ή σφίξιμο, συχνά αυξάνονται κατά τη διάρκεια της άσκησης

• Λιποθυμία

• Αρρυθμία

• Καρδιακό φύσημα

• Αίσθημα παλμών

 

Αιτίες

 

Η καρδιά έχει τέσσερις βαλβίδες που επιτρέπουν το αίμα να ρέει προς τη σωστή κατεύθυνση. Αυτές οι βαλβίδες περιλαμβάνουν τη μιτροειδή βαλβίδα, την τριγλώχινα βαλβίδα, την πνευμονική βαλβίδα και την αορτική βαλβίδα. Κάθε βαλβίδα έχει φύλλα που ανοίγουν και κλείνουν. Μερικές φορές οι βαλβίδες δεν ανοίγουν ή  δεν κλείνουν σωστά διαταράσσοντας τη ροή του αίματος μέσα στην καρδιά και ενδεχομένως βλάπτοντας την ικανότητά της να αντλεί αίμα στο σώμα.

 

Στην ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας η βαλβίδα μεταξύ της αριστερή κοιλία καρδιάς  και της αορτής δεν κλείνει σωστά, γεγονός που προκαλεί τη επιστροφή μέρους του αίματος προς τα πίσω στην αριστερή κοιλία. Αυτό αναγκάζει την αριστερή κοιλία να δέχεται περισσότερο αίμα προκαλώντας την υπερτροφία και την διάταση της.

 

Αρχικά η διάταση της αριστερής κοιλίας βοηθάει επειδή διατηρεί επαρκή ροή αίματος που στέλνει στον οργανισμό. Αλλά τελικά αυτή σε βάθος χρόνου εξασθενεί την αριστερή κοιλία και την καρδιά συνολικά.

 

Οποιαδήποτε κατάσταση που βλάπτει μια βαλβίδα μπορεί να προκαλέσει ανεπάρκεια.

​

Αιτίες της ανεπάρκειας της αορτικής βαλβίδας περιλαμβάνουν:

 

1. Συγγενείς καρδιοπάθειες αορτικής βαλβίδας. Μπορεί η αορτική βαλβίδα από την γέννηση να έχει μόνο δύο πτυχές αντί για τρεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια βαλβίδα μπορεί να έχει μόνο μία πτυχή (unicuspid) ή τέσσερις (quadricuspid) αλλά αυτό είναι σπάνιο. Αυτές οι εκ γενετής ανωμαλίες θέτουν σε κίνδυνο ανάπτυξης ανεπάρκειας αορτικής βαλβίδας κάποια στιγμή στη ζωή στο μέλλον. Εάν υπάρχει κάποιος στην οικογένεια  με μια δίπτυχη αορτική βαλβίδα αυξάνεται ο κίνδυνος να έχουν και άλλα μέλη της.

2. Ηλικία. Οι συσσώρευση ασβεστίου μπορεί να συμβεί στην αορτική βαλβίδα με την πάροδο του χρόνου προκαλώντας την ακαμψία των άκρων της αορτικής βαλβίδας. Αυτό μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργία με αποτέλεσμα την ανεπάρκεια της βαλβίδας.

3. Ενδοκαρδίτιδα. Η αορτική βαλβίδα μπορεί να καταστραφεί από την ενδοκαρδίτιδα η οποία είναι μια λοίμωξη μέσα στην καρδιά σας που προσβάλλει τις βαλβίδες καρδιάς.

4. Ρευματικός πυρετός. Είναι μια επιπλοκή της αμυγδαλίτιδας από τον στρεπτόκοκκο που μπορεί να βλάψει την αορτική βαλβίδα. Ο ρευματικός πυρετός εξακολουθεί να επικρατεί στις αναπτυσσόμενες χώρες αλλά πλέον είναι σπάνιος στην Ελλάδα.

5. Άλλες ασθένειες. Άλλες σπάνιες καταστάσεις μπορούν να προκαλέσουν ανεύρυσμα της αορτής και να οδηγήσουν σε ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας, συμπεριλαμβανομένου του συνδρόμου Marfan, μιας νόσου του συνδετικού ιστού. Ορισμένες αυτοάνοσες καταστάσεις όπως ο ερυθυματώδης λύκος, μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας.

6. Τραύμα. Η κακώσεις της αορτής κοντά στο σημείο της αορτικής βαλβίδας όπως αυτές από τραυματισμό στο στήθος, μπορεί επίσης να προκαλέσουν ανεπάρκεια της αορτής.

 

Παράγοντες κινδύνου

 

Οι παράγοντες κινδύνου της ανεπάρκειας της αορτικής βαλβίδας περιλαμβάνουν:

​

• Ηλικία

• Ορισμένες  συγγενείς καρδιοπάθειες

• Ιστορικό λοιμώξεων που μπορεί να επηρεάσουν την καρδιά

• Ορισμένες καταστάσεις που μπορούν να επηρεάσουν την καρδιά όπως το σύνδρομο Marfan

• Αρτηριακή υπέρταση

 

Επιπλοκές

 

Η ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές, όπως:

​

• Συγκοπή

• Λοιμώξεις που επηρεάζουν την καρδιά, όπως η ενδοκαρδίτιδα

• Διαταραχές καρδιακού ρυθμού

• Θάνατος

 

Πρόληψη

 

Για οποιεσδήποτε καρδιακές παθήσεις πρέπει να συμβουλευτεί κανείς το γιατρό τακτικά ώστε να μπορεί να γίνει η παρακολούθηση και να εντοπιστεί πάθηση προτού αναπτυχθεί σοβαρά, γιατί έτσι είναι πιο εύκολη και η αντιμετώπιση. Πιθανόν να χρειαστούν τακτικά ηχοκαρδιογράφημα για να βεβαιωθούμε ότι η ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας δεν γίνεται σοβαρή.

 

Καταστάσεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της αορτικής ανεπάρκειας συμπεριλαμβάνουν:

​

• Τον ρευματικό πυρετό. Εάν έχετε σοβαρό πονόλαιμο, επισκεφθείτε τον γιατρό. Ο μη αντιμετώπιση της αμυγδαλίτιδας από το στρεπτόκοκκο μπορεί να οδηγήσει σε ρευματικό πυρετό. Ευτυχώς ο στρεπτόκοκκος αντιμετωπίζεται εύκολα με αντιβιοτικά.

• Την αρτηριακή υπέρταση. Ο τακτικός έλεγχος της αρτηριακής πίεσης και η ρύθμισή του βοηθάει στο να αποφευχθεί η ανάπτυξη της αορτικής ανεπάρκειας.

  

Διάγνωση

 

Για να διαγνωσθεί η ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας ο γιατρός θα αξιολογήσει τα συμπτώματά, τα ευρήματα από την φυσική εξέταση το ιατρικό και το οικογενειακό ιστορικό του ασθενούς.

​

Μπορεί να χρειαστούν διάφορες εξετάσεις για τη διάγνωση και για να καθοριστεί η αιτία και η σοβαρότητα της κατάστασής. Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

​

Υπερηχογράφημα. Αυτή η εξέταση χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για την παραγωγή εικόνων βίντεο της καρδιάς σε κίνηση. Ο γιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτή τη δοκιμασία για να αξιολογήσει τις καρδιακές κοιλότητες, την αορτική βαλβίδα και τη ροή αίματος μέσα από την καρδιά σας. Ένας γιατρός γενικά χρησιμοποιεί αυτή τη δοκιμή αν υποψιάζεται μια διαταραχή της καρδιακής βαλβίδας.

Η εξέταση μπορεί να βοηθήσει τον γιατρό να εκτιμήσει προσεκτικά την κατάσταση της αορτικής βαλβίδας, την αιτία και τη σοβαρότητα της κατάστασης. Μπορεί επίσης να βοηθήσει τον γιατρό να διαπιστώσει εάν υπάρχουν επιπλέον καρδιακές βαλβίδες που πάσχουν.

Ο γιατρός μπορεί να κάνει έναν άλλο τύπο ηχοκαρδιογραφήματος που ονομάζεται διοισαφάγειο υπερηχογράφημα για να εξετάσει λεπτομερέστερα την αορτική βαλβίδα.

Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ). Σε αυτή τη εξέταση τα ηλεκτρόδια που συνδέονται στο δέρμα μετρούν την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς. Ένα ΗΚΓ μπορεί να εντοπίσει μεταξύ άλλων την υπερτροφία της καρδιάς, και μη φυσιολογικούς καρδιακούς ρυθμούς.

Ακτινογραφία θώρακος. Μια ακτινογραφία θώρακα μπορεί να βοηθήσει τον ιατρό να διαπιστώσει εάν η καρδιά είναι διατεταμένη η οποία εμφανίζεται στη ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας. Μπορεί επίσης να δείξει εάν υπάρχει διατεταμένη αορτή. Η ακτινογραφία θώρακος μπορεί επίσης να βοηθήσει τον γιατρό να εκτιμήσει την κατάσταση των πνευμόνων.

 

Θεραπεία

 

Η αντιμετώπιση της ανεπάρκειας της αορτικής βαλβίδας εξαρτάται από τη σοβαρότητα της κατάστασής της βαλβίδας και από το εάν υπάρχουν συμπτώματα.

​

Εάν τα συμπτώματά είναι ήπια ή λείπουν εντελώς τότε συνιστάται παρακολούθηση με υπερηχογράφημα. Ο γιατρός μπορεί να συστήσει να γίνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής και να δώσει φάρμακα για τη θεραπεία των συμπτωμάτων ή τη μείωση του κινδύνου επιπλοκών.

​

Ενδέχεται να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για την διόρθωση ή την αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση ακόμη και αν δεν υπάρχουν συμπτώματα. Εάν γίνεται  καρδιοχειρουργική επέμβαση για άλλη πάθηση, ο καρδιοχειρουργούς μπορεί να εκτελέσει ταυτόχρονα και επέμβαση στην αορτική βαλβίδα.

​

Στην περίπτωση της ανεπάρκειας της αορτικής βαλβίδας εξετάστε το ενδεχόμενο να αξιολογηθεί και να αντιμετωπιστεί σε ιατρικό κέντρο με μια πολυεπιστημονική ομάδα καρδιολόγων, καρδιοχειρουργών και άλλων ιατρών και ιατρικό προσωπικό εκπαιδευμένο και έμπειρο στην εκτίμηση και θεραπεία καρδιακών παθήσεων. Αυτή η ομάδα μπορεί να συνεργαστεί στενά μαζί σας για να καθορίσει την καταλληλότερη θεραπεία για την πάθησή.

​

Η χειρουργική επέμβαση για την επιδιόρθωση ή την αντικατάσταση μιας βαλβίδας αορτής εκτελείται συνήθως μέσω τομής στο στέρνο η στενόστομης. Σε μερικές περιπτώσεις οι γιατροί μπορεί να εκτελούν ελάχιστα επεμβατική χειρουργική η οποία περιλαμβάνει τη χρήση μικρότερων τομών από εκείνες που χρησιμοποιούνται στη χειρουργική επέμβαση ανοιχτής καρδιάς.

​

Οι επιλογές χειρουργικής επέμβασης περιλαμβάνουν:

​

Διόρθωση(πλαστική) αορτικής βαλβίδας. Για την πλαστική μιας αορτικής βαλβίδας οι καρδιοχειρουργοί μπορούν να εφαρμόσουν διάφορους τεχνικές έτσι ώστε οι πέτυχες της βαλβίδας να κλείνουν στεγανά.

Αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας. Η αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας είναι συχνά απαραίτητη για τη θεραπεία της ανεπάρκειας της αορτικής βαλβίδας. Στην αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας ο καρδιοχειρουργός αφαιρεί την βαλβίδα που έχει υποστεί βλάβη και την αντικαθιστά με μηχανική ή βιολογική βαλβίδα.

Οι βιολογικές βαλβίδες εκφυλίζονται με την πάροδο του χρόνου και ενδεχομένως πρέπει να αντικατασταθούν εκ νέου. Οι μηχανικές βαλβίδες χρειάζονται φάρμακα για την αραίωση του αίματος για όλη τη ζωή, προκειμένου να αποτρέψουν την δημιουργία του θρόμβου στην βαλβίδα. Με τον ιατρό θα συζητηθούν τα οφέλη και οι κινδύνους κάθε τύπου βαλβίδας και θα αποφασιστεί ποια βαλβίδα είναι κατάλληλη.