Ανεπάρκεια Μιτροειδούς Bαλβίδας

Εάν δεν αντιμετωπιστεί μια σοβαρή ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας, τότε αυτό θα προκαλέσει καρδιακή ανεπάρκεια ή αρρυθμίες. Ακόμα και τα άτομα χωρίς συμπτώματα πρέπει να παρακολουθούνται από έναν καρδιολόγο και έναν καρδιοχειρουργό, που είναι εκπαιδευμένος στην μιτροειδή βαλβίδα, για να καθοριστεί εάν η πρώιμη παρέμβαση μπορεί να είναι ωφέλιμη

​

Συμπτώματα

 

Μερικά άτομα ενδέχεται να μην εμφανίσουν συμπτώματα για πολλά χρόνια. Τα συμπτώματα της ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδας τα οποία εξαρτώνται από τη σοβαρότητα και την ταχεία ανάπτυξη της κατάστασης μπορεί να περιλαμβάνουν:

​

• Φύσημα καρδίας που ακούγεται με στηθοσκόπιο

• Δύσπνοια ειδικά στην κόπωση ή όταν ξαπλώνετε

• Εύκολη κόπωση

• Αίσθημα παλμών η ταχυπαλμία

• Οίδημα στα πόδια

​

Η ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας είναι συχνά ήπια, εξελίσσεται αργά, γιαυτό μπορεί να μην δίνει συμπτώματα για πολλά χρόνια και ο ασθενής να μην το γνωρίζει.

​

Ο γιατρός ίσως αρχικά μπορεί να υποψιαστεί την ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας, εάν εντοπίσει ένα καρδιακό φύσημα στην ακρόασή της. Μερικές φορές, το πρόβλημα αναπτύσσεται γρήγορα και μπορεί να παρουσιαστεί ξαφνική εμφάνιση σοβαρών συμπτωμάτων.

 

Αιτίες

 

Η καρδιά έχει τέσσερις βαλβίδες, που επιτρέπουν το αίμα να ρέει προς τη σωστή κατεύθυνση. Αυτές οι βαλβίδες περιλαμβάνουν τη μιτροειδή βαλβίδα, την τριγλώχινα βαλβίδα, την πνευμονική βαλβίδα και την αορτική βαλβίδα. Κάθε βαλβίδα έχει φύλλα που ανοίγουν και κλείνουν. Μερικές φορές οι βαλβίδες δεν ανοίγουν ή  δεν κλείνουν σωστά, διαταράσσοντας τη ροή του αίματος μέσα στην καρδιά και ενδεχομένως βλάπτοντας την ικανότητά της να αντλεί αίμα στο σώμα.

 

Στην μιτροειδή βαλβίδα τα φύλλα που ανοιγοκλείνουν λέγονται γλωχίνες και είναι δυο. Η μιτροειδής βαλβίδα βρίσκεται μεταξύ του αριστερού κόλπου και της αριστερής κοιλίας. Στην ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας, η δυο γλωχίνες της δεν κλείνουν στεγανά προκαλώντας την επιστροφή μέρους του αίματος προς τα πίσω στον αριστερό κόλπο.

​

Πιθανές αιτίες της ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδας περιλαμβάνουν:

​

• Πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας. Σε αυτή την κατάσταση οι γλωχίνες της μιτροειδούς βαλβίδας μπαίνουν στον αριστερό κόλπο κατά τη διάρκεια της συστολής της καρδιάς. Αυτό εμποδίζει τη μιτροειδή βαλβίδα να κλείσει στεγανά και έτσι οδηγεί σε ανεπάρκεια.

• Αλλοίωση των τενόντιων χορδών της βαλβίδας. Με την πάροδο του χρόνου οι τενόντιες χορδές, που αγκυρώνουν τις γλωχίνες της μιτροειδούς βαλβίδας στο τοίχωμα της καρδιάς, μπορεί να μακραίνουν ή να κοπούν, ειδικά σε άτομα με πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας. Το τραύμα στο στήθος μπορεί επίσης να προκαλέσει ρήξη των τενόντιων χορδών.

• Ρευματικός πυρετός. Ο ρευματικός πυρετός (μια επιπλοκή της αμυγδαλίτιδας από σταφυλόκοκκο )μπορεί να προκαλέσει βλάβη στη μιτροειδή βαλβίδα οδηγώντας στην ανεπάρκειά της. Ο ρευματικός πυρετός είναι τώρα σπάνιος στην Ελλάδα, αλλά εξακολουθεί να είναι κοινός στις αναπτυσσόμενες χώρες.

• Ενδοκαρδίτιδα. Η μιτροειδής βαλβίδα μπορεί να υποστεί βλάβη από μια μόλυνση  στο εσωτερικό της καρδιάς, η οποία λέγεται ενδοκαρδίτιδα και προσβάλλει τις βαλβίδες.

• Έμφραγμα μυοκαρδίου. Εάν λόγω εμφράγματος, δεν λειτουργεί σωστά η περιοχή του μυοκαρδίου που υποστηρίζει τη μιτροειδή βαλβίδα, τότε επηρεάζεται και η λειτουργία της. Εάν το έμφραγμα, είναι αρκετά εκτεταμένο, μπορεί να προκαλέσει οξεία και σοβαρή ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας.

• Μυοκαρδιοπάθειες. Με την πάροδο του χρόνου, ορισμένες παθήσεις όπως π.χ. η αρτηριακή υπέρταση μπορεί να προκαλέσουν διάταση στην αριστερή κοιλία. Η διάταση αυτή μπορεί να επηρεάζει και την σύγκλειση των γλωχίνων της βαλβίδας με αποτέλεσμα την ανεπάρκειά της.

• Τραύμα. Μετά από έναν τραυματισμό μπορεί να προκληθεί ανεπάρκεια μιτροειδούς.

• Ορισμένα φάρμακα. Η παρατεταμένη χρήση ορισμένων φαρμάκων, μπορεί να προκαλέσει διαταραχή της μιτροειδούς βαλβίδας, όπως αυτά που περιέχουν εργοταμίνη  και χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ημικρανιών ή άλλων παθήσεων.

• Ακτινοθεραπεία. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η ακτινοθεραπεία για καρκίνο που επικεντρώνεται στην περιοχή του θώρακα, μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχή λειτουργίας της μιτροειδούς βαλβίδας.

• Κολπική μαρμαρυγή. Η κολπική μαρμαρυγή είναι μια συχνή αρρυθμία, που αποτελεί μια πιθανή αιτία της ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδας.

 

Επιπλοκές

 

Όταν είναι ήπιας μορφής, η ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας συνήθως δεν προκαλεί κανένα πρόβλημα. Ωστόσο, η σοβαρή μορφή της μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές όπως:

​

• Καρδιακή ανεπάρκεια. Η καρδιακή ανεπάρκεια προκύπτει όταν η καρδιά δεν μπορεί να αντλήσει αρκετό αίμα για να καλύψει τις ανάγκες του σώματός. Η σοβαρή ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας δυσκολεύει την καρδιά, επειδή ένα μέρος του αίματος αντί να πάει στην αορτή γυρίζει πίσω στον αριστερό κόλπο. Συν τω χρονώ, η αριστερή κοιλία υφίσταται διάταση και όλο λιγότερο αίμα στέλνει στον οργανισμό μέσω αορτής. Παράλληλα, όλο περισσότερο αίμα γυρίζει πίσω στον αριστερό κόλπο και στους πνεύμονες, με αποτέλεσμα την αναπνευστική δυσλειτουργία και αργότερα και της δεξιάς κοιλίας της καρδιάς. Εάν δεν θεραπευτεί εγκαίρως, αυτό οδηγεί σε καρδιακή ανεπάρκεια.

• Κολπική μαρμαρυγή. Είναι μια αρρυθμία που δημιουργείται από την διάταση του αριστερού κόλπου της καρδιάς. Σε αυτή την περίπτωση οι κόλποι χτυπούν άρρυθμα και γρήγορα. Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να προκαλέσει θρόμβους στην καρδιά, οι οποίοι μεταναστεύοντας σε άλλα μέρη του οργανισμού, δημιουργούν ισχαιμικά επεισόδια όπως τα εγκεφαλικά.

• Πνευμονική υπέρταση. Αν για πολλά χρόνια υπάρχει μια σοβαρή ανεπάρκεια μιτροειδούς η οποία δεν αντιμετωπίζεται, μπορεί να αυξηθεί η πίεση στα αγγεία των πνευμόνων. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται πνευμονική υπέρταση. Η ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας αυξαίνει την πίεση στον αριστερό κόλπο, που τελικά προκαλεί πνευμονική υπέρταση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει και σε ανεπάρκεια της δεξιάς κοιλίας.

 

Διάγνωση

 

Για να διαγνωσθεί η ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας, ο γιατρός θα αξιολογήσει τα συμπτώματά, τα ευρήματα από την φυσική εξέταση και το ιστορικό του ασθενούς.

​

Μπορεί να χρειαστούν διάφορες εξετάσεις για τη διάγνωση, για να καθοριστεί η αιτία και η σοβαρότητα της κατάστασής. Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

​

• Υπερηχογράφημα. Αυτή η εξέταση χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για την παραγωγή εικόνων βίντεο της καρδιάς σε κίνηση. Χρησιμοποιείται για να διερευνήσει τις καρδιακές κοιλότητες, την μιτροειδή βαλβίδα και τη ροή αίματος μέσα από την καρδιά. Ο γιατρός γενικά, χρησιμοποιεί αυτή την εξέταση αν υποψιάζεται ότι υπάρχει κάποια διαταραχή της βαλβίδας. Η εξέταση μπορεί να βοηθήσει για να εκτιμηθεί προσεκτικά η κατάσταση της μιτροειδούς βαλβίδας, η αιτία, η σοβαρότητα της κατάστασής της, καθώς και ο τύπος η ο μηχανισμός της ανεπάρκειας. Μπορεί επίσης, να δείξει εάν υπάρχουν επιπλέον καρδιακές βαλβίδες που πάσχουν. Ορισμένες φορές, χρειάζεται να γίνει ένας άλλος τύπος ηχοκαρδιογραφήματος που ονομάζεται διοισαφάγειο υπερηχογράφημα, για να εξετάσει λεπτομερέστερα την μιτροειδή βαλβίδα.

• Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ). Σε αυτή τη εξέταση, τα ηλεκτρόδια που συνδέονται στο δέρμα καταγράφουν την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς. Το ΗΚΓ μπορεί να εντοπίσει την υπερτροφία της καρδιάς, αρρυθμίες και άλλες διαταραχές..

• Ακτινογραφία θώρακος. Μια ακτινογραφία θώρακα μπορεί να βοηθήσει να διαπιστωθεί εάν η καρδιά είναι διατεταμένη, πράγμα που συνοδεύει συχνά τη ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας. Η ακτινογραφία θώρακος μπορεί επίσης να βοηθήσει τον γιατρό, να εκτιμήσει την κατάσταση των πνευμόνων.

• Μαγνητική τομογραφία. Η μαγνητική τομογραφία χρησιμοποιεί μαγνητικά πεδία και ραδιοκύματα για τη δημιουργία λεπτομερών εικόνων της καρδιάς. Αυτή η δοκιμασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της σοβαρότητας της κατάστασής και για την εκτίμηση της λειτουργίας της αριστερής κοιλίας .

• Τεστ κοπώσεως. Αυτό βοηθά στη μέτρηση της αντοχής καθώς και παρακολουθεί την ανταπόκριση της καρδιάς στη σωματική άσκηση.

• Καρδιακός καθετηριασμός η στεφανιαιογραφία. Αυτή δεν χρησιμοποιείται συχνά για τη διάγνωση της ανεπάρκειας της μιτροειδούς. Αυτή η επεμβατική τεχνική παρέχει μια λεπτομερή εικόνα των καρδιακών αρτηριών, εφόσον η ανεπάρκεια είναι ισχαιμικής αιτιολογίας.

 

Θεραπεία

 

Η θεραπεία της ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδας εξαρτάται από το πόσο σοβαρή είναι, εάν παρουσιάζονται συμπτώματα και εάν η κατάστασή του ασθενούς επιδεινώνεται. Ο στόχος της θεραπείας είναι να βελτιωθεί η λειτουργία της καρδιάς, ελαχιστοποιώντας τα συμπτώματά και αποφεύγοντας μελλοντικές επιπλοκές.

​

Στην περίπτωση της ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδας εξετάστε το ενδεχόμενο να αξιολογηθεί και να αντιμετωπιστεί σε ιατρικό κέντρο με μια πολυεπιστημονική ομάδα καρδιολόγων, καρδιοχειρουργών και άλλων ιατρών, με ιατρικό προσωπικό εκπαιδευμένο και έμπειρο στην εκτίμηση και θεραπεία καρδιακών παθήσεων. Αυτή η ομάδα μπορεί να συνεργαστεί στενά με τον ασθενή, για να καθορίσει την καταλληλότερη θεραπεία για την πάθησή του.

​

Παρακολούθηση

Ασθενείς με ήπια παλινδρόμηση μπορεί να μην χρειάζονται θεραπεία. Ωστόσο, η κατάσταση μπορεί να απαιτεί παρακολούθηση από το γιατρό. Μπορεί να χρειαστούν, τακτικές εκτιμήσεις αναλόγως της σοβαρότητας της κατάστασής. Ο γιατρός μπορεί επίσης να συστήσει να γίνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής.

​

Φάρμακα

Ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει φάρμακα, για τη μείωση της έντασης των συμπτωμάτων, αν και τα φάρμακα δεν μπορούν να διορθώσουν την ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας.

​

Χειρουργική επέμβαση

Η μιτροειδής βαλβίδα μπορεί να χρειαστεί να διορθωθεί ή να αντικατασταθεί. Μπορεί να χρειασθεί καρδιοχειρουργική επέμβαση ακόμη και αν δεν υπάρχουν συμπτώματα, καθώς αυτό μπορεί να αποτρέψει επιπλοκές και να βελτιώσει τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Επίσης, μπορεί το χειρουργείο της μιτροειδούς βαλβίδας να συνδυαστεί με άλλη επέμβαση καρδιάς.

​

Η χειρουργική επέμβαση στη μιτροειδή βαλβίδα συνήθως εκτελείται μέσω στερνοτομής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γιατροί μπορούν να ακολουθήσουν ελάχιστα επεμβατική χειρουργική, η οποία συνεπάγεται τη χρήση μικρότερων τομών από αυτές που χρησιμοποιούνται στη χειρουργική επέμβαση ανοιχτής καρδιάς.

​

Ο γιατρός θα πρέπει να συζητήσει με τον ασθενή, εάν η διόρθωση της μιτροειδούς βαλβίδας ή η αντικατάστασή της είναι η πλέον κατάλληλη θεραπεία. Εφόσον είναι εφικτό, προτιμότερη είναι η διόρθωση από την αντικατάσταση της βαλβίδας. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις, που η αντικατάσταση κρίνεται απαραίτητη και τότε θα πρέπει να τοποθετηθεί μια βιολογική η μεταλλική βαλβίδα.

​

Οι βιολογικές βαλβίδες εκφυλίζονται με την πάροδο του χρόνου και ενδεχομένως πρέπει να αντικατασταθούν εκ νέου. Οι μηχανικές βαλβίδες χρειάζονται φάρμακα για την αραίωση του αίματος για όλη τη ζωή, προκειμένου να αποτρέψουν την δημιουργία του θρόμβου στην βαλβίδα. Με τον ιατρό θα συζητηθούν τα οφέλη και οι κίνδυνοι κάθε τύπου βαλβίδας και θα αποφασιστεί ποια βαλβίδα μπορεί να είναι κατάλληλη.